
طب سالمندان(Geriatric Medicine) ، رشته تخصصی بالینی است که به تمامی مسائل پزشکی، روانشناختی و اجتماعی گروه سنی سالمندان میپردازد و هدف آن حفظ یا برگرداندن عملکرد و یا تأمین کیفیت زندگی مطلوب برای افراد ۶۰ ساله و بالاتر است. متخصصان این رشته، با ارزیابی مشکلات جسمی، روانی، عملکردی و اجتماعی سالمندان در جهت پیشگیری، تشخیص و درمان بیماری ها، همچنین بازتوانی ناشی از آنها میکوشند.
سالمندان به دلیل کاهش ذخیره فیزیولوژیک در اثر افزایش سن و افزایش شیوع بیماری های مزمن مانند دیابت، فشارخون بالا و... و همچنین قرار گرفتن در معرض اثر تجمعی این بیماری ها در طول زندگی، نسبت به افراد جوانتر آسیبپذیری بیشتری در برابر بیماریها و مشکلات حاد دارند. به طوری که ممکن است ابتلا به یک بیماری حاد و یا مصرف داروی جدید، با ایجاد اختلال در عملکرد سیستم های مختلف بدن، فرد سالمند را مستعد اختلال هشیاری، بی اختیاری ادرار یا مدفوع، از دست دادن توده عضلانی و اختلال تعادل و ... کرده و در نهایت، افت عملکرد ایجاد شده منجر به از دست رفتن استقلال و یا حتی مرگ فرد سالمند گردد؛ که در نتیجه آن هزینه بالایی به سالمند، خانواده وی و سیستم بهداشتی درمانی وارد می گردد.
حال آن که، بسیاری از عوارض ناشی از بستری و بیماریها با به کار بردن راهکارهای ساده و کم هزینه، از جمله ارزیابی های اولیه توسط متخصصان طب سالمندی، قابل پیشگیری است.
یکی از اهداف ارزیابی های جامع سالمندی، مشخص کردن توانمندی های عملکردی و وضعیت فیزیولوژیک فرد سالمند، شناسایی مشکلات قابل درمان و تبیین استراتژیهایی به منظورکاهش طول مدت و هزینه بستری، پیشگیری یا به حداقل رساندن ناتوانی ها، همچنین بهبود عملکرد و کیفیت زندگی فرد است.
علاوه بر آن، این ارزیابی چند بعدی به ایجاد یک برنامه درمانی هماهنگ و ادغام یافته و همچنین برنامهریزی برای پیگیری درازمدت فرد سالمند کمک می کند.
سندرم های سالمندی از جمله دلیریوم، بی اختیاری ادراری، اختلال شناختی، سوءتغذیه، اختلالات تعادلی و راه رفتن، زخم بستر، مشکلات خواب، اختلالات حسی، خستگی و سرگیجه - که در سالمندان بسیار شایع هستند و تاثیر مهمی بر کیفیت زندگی و ناتوانی فرد دارند - اغلب در ارزیابی های معمول پزشکی مورد توجه قرار نمی گیرند؛ اما با انجام ارزیابی های جامع سالمندی توسط متخصص طب سالمندی، به خوبی قابل شناسایی هستند.
علاوه بر این، مدیریت سالمند مبتلا به چندین بیماری مزمن همزمان و سندرمهای ویژه دوره سالمندی، مانند زمین خوردن (Fall) و مشکلات حرکتی، مصرف همزمان چندین دارو (Polypharmacy) ، زخم بستر، اختلالات شناختی و مشکلات حافظه، بیاختیاری ادراری، درد، افسردگی، بیخوابی و سایر اختلالات خواب، مشکلات تغذیه، پوکی استخوان، همچنین توانبخشی طولانی مدت ( به عنوان مثال پس از سکته مغزی یا جراحی تعویض مفصل )، درمانها و مراقبتهای نگهدارنده (Palliative Care)، مراقبتهای پایان حیات و آموزش به اعضای خانواده سالمند مبتلا به بیماری مزمن از سایر خدماتی است که توسط متخصصان طب سالمندان ارائه می شود.
بدین ترتیب فرد سالمند مبتلا به چندین بیماری مختلف به جای مراجعه به پزشکان متعدد، توسط یک فرد متخصص طب سالمندان که دید جامع نگر دارد، ویزیت و ارزیابی شده و در صورت نیاز از مشاوره و همکاری سایر متخصصان نیز استفاده می شود؛ این امر منجر به صرفهجویی قابل توجه در وقت و هزینه فرد سالمند و خانواده وی شده و احتمال تداخل درمان و عوارض دارویی نیز به حداقل می رسد.
داشتن دوره سالمندی موفق و فعال و همراه با حداقل مشکلات و ناتوانی ها، مستلزم توجه و آماده شدن برای آن، با غربالگری و پیشگیری از بیماری ها، همچنین کنترل مناسب اختلالات و بیماری های مزمن در دوره جوانی و میانسالی، در راستای به حداقل رساندن عوارض آن ها در سالمندی است. بنابراین افراد میانسال نیز می توانند مخاطب خدمات ارائه شده در سیستم طب سالمندان باشند.
مأموريت اصلي رشتهي تخصصي طب سالمندان، تربيت نيروي انساني متخصص آموزش ديده در ابعاد مختلف پزشكي، اجتماعي، رواني، به منظور بكارگيري اين نيروها در راستاي ارائهي مراقبتهاي بهداشتي درماني ويژه سالمندان براساس سيستم ارزيابي جامع سالمندان ميباشد. اين سيستم شامل جنبههاي زير ميباشد:
پيشگيري پزشكي اجتماعي Medical and Social Prevention
ارزيابي چند جانبهMultidisciplinary Assessment
درمان در منزل يا مراکز نگهداری سالمندانHome and Institutional Curative Treatment
توانبخشي Rehabilitation
مراقبتهاي طولاني Long Term Care
حمايتهاي رفاه اجتماعيSupportive Social Welfare
پژوهش Research
گروه طب سالمندی دانشگاه علوم پزشکی تهران بر آنست تا قطب علمی آموزش و پژوهش در حوزه طب سالمندی در پزشکی کشور ایران باشد
آخرین اخبار
11اردیبهشت ماه 1404
برگزاری کارگاه تدوین برنامه عملیاتی دانشکده پزشکی مبتنی بر مشارکت گروه های آموزشی
با تاکید بر تدوین برنامه خروجی محور و هدف گذاری شده؛ کارگاه یکروزه تدوین برنامه عملیاتی دانشکده پزشکی با مشارکت مستقیم و حضور فعال هیات رئیسه و مدیران گروههای آموزشی برگزار شد.
10اردیبهشت ماه 1404
پیام تبریک دکتر استقامتی رئیس دانشکده پزشکی به مناسبت روز استاد
دکتر علیرضا استقامتی رئیس دانشکده پزشکی طی پیامی ۱۲ اردیبهشت روز گرامیداشت مقام استاد را تبریک گفت.
10اردیبهشت ماه 1404
برگزاری دومین جلسه منتورینگ گروه آموزش پزشکی
با تببین دستورالعمل برنامه منتورینگ دومین جلسه منتورینگ گروه آموزش پزشکی برگزار شد.
9اردیبهشت ماه 1404
درخشش گروه یادگیری الکترونیکی در بیست و ششمین همایش کشوری آموزش علوم پزشکی و هفتمین جشنواره دانشجویی ایده های نوآورانه آموزشی
دانشجویان گروه یادگیری الکترونیکی دانشکده پزشکی با هدایت و حمایت استادان گروه، در بیست و ششمین همایش کشوری آموزش علوم پزشکی و هفتمین جشنواره دانشجویی ایده های نوآورانه آموزشی سهم قابل توجهی از جوایز این رویداد را دریافت کردند.
9اردیبهشت ماه 1404
برگزاری نشست تخصصی با موضوع انتشار کتاب بینالمللی؛ فرصتها و چالشها در بستر پژوهش دانشگاهی
به همت معاونت تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی تهران نشستی تخصصی با عنوان «انتشار کتاب بینالمللی؛ فرصتها و چالشها در بستر پژوهش دانشگاهی» برگزار می شود.
7اردیبهشت ماه 1404
برگزاری جلسه داوری هفتمین جشنواره قدر استاد؛ جشنواره 13 اردیبهشت برگزار می شود
با رأی گسترده فراگیران و نظر داوران؛ اساتید برگزیده و منتخب هفتمین جشنواره قدر استاد معرفی می شوند.
2اردیبهشت ماه 1404
اعلام برنامه ژورنال کلاب گروه میکروب شناسی
گروه میکروب شناسی برنامه مدون ژورنال کلاب های خود در 6 ماهه اول سال جاری را اعلام کرد.